نحوه محاسبه افت قیمت خودرو؛ تاثیر سال تولید و مدل ماشین برای افت قیمت
اصطلاح افت قیمت خودرو به عنوان یکی از دغدغههای اصلی خریداران و فروشندگان خودرو، معمولا در زمان وقوع تصادفات استفاده میشود. افت قیمت خودرو میتواند ناشی از عواملی مانند تصادف، سن خودرو، مدل ماشین و تعویض قطعات باشد. هیچ آییننامه رسمی برای بررسی افت قیمت خودرو وجود ندارد و برای بررسی دقیق آن نیاز به کارشناسی خودرو است.
در حال حاضر با تصویب قانون جدید افت قیمت که از ۱ دی ۱۴۰۳ اجرا شده است، خسارت افت قیمت ناشی از تصادفات توسط بیمه شخص ثالث جبران میشود. هرچند خسارتی که بیمه برای افت قیمت پرداخت میکند، معمولا کمتر از افت قیمت محاسبه شده در هنگام خرید و فروش خودرو است.
احتمالا برای شما هم این سوال پیش بیاید که افت قیمت خودرو در تصادف تا چند سال محاسبه میشود؟ شاید هم به دنبال تاثیر مدل ماشین برای افت قیمت باشید. در این مقاله، ضمن پاسخ به سوالات متداول شما، تلاش کردهایم به شما کمک کنیم تا درک بهتری از دلایل افت قیمت خودرو و نحوه محاسبه آن داشته باشید.
افت قیمت خودرو چیست؟
افت قیمت خودرو یکی از پیامدهای رایج تصادفات است که میتواند ناشی از تغییر در وضعیت ظاهری و فنی خودرو باشد. در برخی موارد، تصادف به تعویض قطعات خودرو منجر میشود. هرچند این تعویضها ضروری و حتی گاهی اجتنابناپذیرند، اما استفاده از قطعات جدید، ارزش کلی خودرو را کاهش میدهد. علاوه بر این، انجام صافکاری یا رنگشدگی نیز که برای بازگرداندن وضعیت ظاهری خودرو صورت میگیرد، میتواند تأثیر منفی بر قیمت خودرو داشته باشد. به این کاهش ارزش، که به دلیل تغییر در وضعیت فیزیکی خودرو رخ میدهد، افت قیمت خودرو گفته میشود.
اگر شما هم تجربه خرید خودروی دسته دوم را داشته باشید، به طور حتم با کلماتی مانند «خط و خش جزئی» یا «قطعات تعویض شده ماشین» روبه رو شدهاید. این موارد، هنگامی در آگهی خودرو قید میشود که تصادف عامل افت قیمت خودرو شده باشد. برای نمونه، در صورتی که شما کاپوت خودروی خود را تعویض کرده باشید، مجبور هستید با قیمت کمتری، خودروی خود را به فروش برسانید.
عوامل تاثیرگذار بر افت قیمت در تصادف
افت قیمت خودرو پس از تصادف به ۳ عامل اصلی وابسته است:
محل آسیب؛ سقف و شاسی بیشترین تأثیر بر افت قیمت
آسیب به برخی قطعات خودرو نظیر سقف یا شاسی جلو میتواند بیش از ۵% درصد از ارزش خودرو را کاهش دهد. در حالی که آسیب به سپر حتی اگر منجر به تعویض شود، افت قیمتی به همراه نخواهد داشت. باید توجه داشته باشید که برخی خودروهای تصادفی حتی ارزش تعمیر ندارند و اوراقی محسوب میشوند. برای کسب اطلاعات جامع در این باره، پیشنهاد میکنیم مقاله تشخیص ماشین چپی را مطالعه کنید.
شدت آسیب؛ هرچه آسیب جدیتر، افت قیمت بیشتر
شدت آسیب ممکن است جزئی، متوسط یا شدید باشد. بدیهی است هر چه آسیب جدیتر باشد، خودرو دچار افت قیمت بیشتری میشود. برای نمونه افت قیمت تعویض کاپوت بیشتر از افت قیمت گلگیرهای ماشین است.
سن خودرو؛ هر چه مدل خودرو جدیدتر، افت قیمت خودرو بیشتر
با افزایش سن ماشین، افت قیمت بیشتر میشود. خودروهای صفر کیلومتر یا کمکارکرد، به دلیل نو بودن و نداشتن سابقه تصادف، حساسیت بالاتری در بازار دارند. هرچند خودروهای پرطرفدار افت کمتری دارند، در حالی که خودروهای کمتقاضا در سالهای اول افت بیشتری تجربه میکنند.
دیگر عوامل افت قیمت خودرو
به جز تصادفات، موارد دیگری نیز وجود دارند که میتوانند منجر به افت قیمت خودرو شوند. عوامل زیر در کاهش قیمت ماشین تاثیرگذار هستند:
- سلامت فنی خودرو
- کارکرد خودرو
- آپشنهای اضافه
- شرایط داخلی کابین
- مدل ماشین
- رنگشدگی
- رنگ خودرو
سلامت فنی خودرو: مشکلات فنی مانند روغنسوزی، نقص موتور یا جعبهدنده، به شدت از ارزش خودرو میکاهند. خودرویی که سلامت فنی مناسبی ندارد، خریداران کمتری خواهد داشت.
مسافت پیموده شده: خودروهایی که بیش از میانگین سالانه (۲۰ هزار کیلومتر) مسافت طی میکنند، افت قیمت بیشتری دارند. دستکاری کیلومترشمار نیز بر افت قیمت تأثیر منفی میگذارد.
آپشنهای اضافه: نقص در آپشنهای کارخانهای باعث کاهش قیمت میشود. هرچند آپشنهای اضافی میتوانند ارزش خودرو را افزایش دهند، اما میزان افت ناشی از نبود آپشنهای اصلی بیشتر از افزایش قیمت به دلیل آپشنهای اضافه است.
شرایط داخلی کابین: تمیزی و سلامت قطعات داخلی مانند روکش صندلیها، کفپوشها و نبود بوهای نامطبوع بر قیمت خودرو تأثیر دارد. هرچند این عامل به اندازه موارد دیگر مهم نیست، اما میتواند نظر خریدار را تغییر دهد.
مدل ماشین: مدل ماشین برای افت قیمت ماشین موثر است. برای نمونه افت قیمت ماشین ایرانی با افت قیمت خودرو نامتعارف یا به عبارتی خودروهای لوکس تفاوت دارد. مدلهای قدیمیتر با ورود مدلهای جدید جذابیت خود را از دست میدهند و افت قیمت بیشتری تجربه میکنند. طراحی جذابتر و مدرن مدلهای جدید نیز بر این افت تأثیرگذار است.
رنگشدگی خودرو: رنگشدگی در بخشهایی مانند سقف، شاسی یا ستونها، افت قیمت قابل توجهی به دنبال دارد. خودروهای بدون رنگشدگی معمولاً ارزش بیشتری دارند. مقاله تشخیص رنگ به شما در تشخیص خودروی رنگ شده کمک میکند.
رنگ خودرو: رنگهای محبوب مانند سفید، مشکی، نقرهای و خاکستری، به دلیل مقبولیت عمومی، افت قیمت کمتری دارند و راحتتر به فروش میرسند. در مقابل، رنگهای خاص یا غیرمعمول مثل زرد یا سبز، به دلیل تقاضای کمتر، معمولاً افت بیشتری تجربه میکنند.
مطالعه مقاله شناخت نقاط آسیب پذیر خودرو پیشنهاد میشود.
جدول افت قیمت خودرو در تصادف (آذر ۱۴۰۳)
جدول زیر بهطور تقریبی افت قیمت خودرو را به درصد نشان میدهد. اعداد داخل جدول نشاندهنده درصد کاهش ارزش خودرو است. این درصدها به صورت عرفی محاسبه میشود و آییننامهای برای آن وجود ندارد. برای اعلام نظر قطعی، نیاز به کارشناسی خودرو است.
هر سال چقدر از قیمت خودرو کم میشود؟
افت قیمت خودروها در سالهای اولیه پس از تولید، به عوامل مختلفی از جمله مدل، شرکت سازنده و میزان تقاضا در بازار بستگی دارد. معمولاً خودروها در سال اول پس از تاریخ تولید، افت قیمت کمتری نسبت به خودروهای چند سال کارکرد دارند، اما این موضوع در مورد همه خودروها یکسان نیست.
افت قیمت خودرو در تصادف تا چند سال حساب میشود؟
افت قیمت خودرو از چه سالی محاسبه میشود؟ طبق قوانین فعلی بیمه، برای خودروهایی که بیش از ۱۰ سال از تولید آنها گذشته باشد، امکان دریافت خسارت افت قیمت وجود ندارد. همچنین، تا پیش از اجرای قانون جدید افت قیمت خودرو در دی ۱۴۰۳، پرداخت افت قیمت تنها برای خودروهای تا ۵ سال انجام میشد.
بهطور کلی، هرچه از عمر خودرو بیشتر میگذرد، ارزش آن کاهش مییابد. معمولاً بیشترین افت قیمت در سالهای ابتدایی رخ میدهد و پس از آن، این کاهش تدریجیتر خواهد شد. بنابراین اگر قصد دریافت خسارت از بیمه را دارید، باید به سال تولید خودرو و قوانین جاری توجه داشته باشید، چرا که این دو عامل بهطور مستقیم بر محاسبه افت قیمت تأثیر میگذارند.
پرداخت خسارت افت قیمت توسط بیمه
بیمه مرکزی نیز جداولی برای محاسبه و پرداخت خسارت افت قیمت خودرو منتشر کرده است که در ادامه به آن اشاره میکنیم. با توجه به قانون جدید افت قیمت خودرو که در اواسط آذر ماه ۱۴۰۳ ابلاغ شد، جدولهای زیر میزان خسارت قطعاتی که منجر به افت قیمت خودرو میشوند را در سه سطح خسارت نشان میدهد:
۱- خسارات جزئی
۲- خسارات متوسط
۳- خسارات شدید
خسارات جزئی
اعداد داخل جدولها بیانگر درصدی از قیمت کل خودرو هستند. منظور از خسارات جزئی موارد زیر است:
- به ترمیم رنگ نیاز دارد.
- تغییر شکل ندارد.
- به صافکاری نیاز ندارد.
میزان پرداخت خسارت توسط بیمه در تصادفات جزئی بر حسب میلیون تومان به شرح زیر است:
خسارات متوسط
منظور از خسارات متوسط موارد زیر است:
- به صافکاری و رنگآمیزی نیاز دارد.
- تغییر شکل یا رنگریختگی دارد.
میزان پرداخت خسارت توسط بیمه در تصادفات متوسط بر حسب میلیون تومان به شرح زیر است:
خسارات شدید
منظور از خسارات شدید، خسارت تصادفاتی است که منجر به تعویض قطعات میشود. میزان پرداخت خسارت توسط بیمه در تصادفات شدید بر حسب میلیون تومان به شرح زیر است:
تا پیش از تصویب قانون جدید افت قیمت خودرو در آذر ۱۴۰۳، مسئولیت پرداخت خسارات افت قیمت بر عهده بیمه بدنه بود. در بیمه بدنه افت قیمت خودرو بالای پنج سال مورد محاسبه قرار نمیگرفت. در حال حاضر افت قیمت خودرو در تصادف تا ۱۰ سال پس از تولید خودرو محاسبه میشود. طبیعی است هرچه سن خودرو کمتر باشد، افت قیمت ناشی از تصادف بیشتر خواهد بود.
نکته: اگر قطعهای از خودرو پیشتر دچار خسارت متوسط یا شدید شده باشد، خسارت افت قیمت به آن تعلق نخواهد گرفت. همچنین، در مواردی که قطعهای از خودرو قبلاً با روش ترمیم بدون رنگ (PDR) بازسازی شده باشد، امکان دریافت خسارت افت قیمت برای همان قطعه وجود ندارد.
افت قیمت خودروی لوکس (غیرمتعارف)
افت قیمت در خودروهای مدلبالا و لوکس به دلیل ارزش بالاتر آنها، محسوستر است. این موضوع باعث میشود افت قیمت خودروهای ایرانی و خارجی متفاوت باشد. بر اساس قانون، خودروی لوکس یا غیرمتعارف خودرویی است که ارزش آن بیش از نصف دیه مرد بالغ در ماه حرام باشد. این عدد در سال ۱۴۰۳ برابر ۸۰۰ میلیون تومان است. در صورت وقوع تصادف، اگر خودروی شما لوکس باشد و بخواهید خسارت افت قیمت را از بیمه دریافت کنید، شرکت بیمه تنها تا سقف گرانترین خودروی متعارف تعهد (مثل دنا پلاس) پرداخت میکند.
از آنجایی که افت قیمت خودروهای لوکس بالاست، توصیه میشود برای اطمینان بیشتر، سقف تعهدات بیمه شخص ثالث خود را افزایش دهید. همچنین اگر مالک خودروی لوکس هستید، علاوه بر بیمه شخص ثالث، حتماً نسبت به خرید بیمه بدنه استفاده کنید. در این حالت، اگر قانون خودروهای نامتعارف مانع از پرداخت کامل خسارت افت قیمت توسط مقصر شود، میتوانید با استفاده از پوشش افت قیمت بیمه بدنه، باقیمانده مبلغ افت قیمت را از شرکت بیمه دریافت کنید.
میزان افت قیمت در خودروهای نامتعارف در سال ۱۴۰۳
در جدولهای زیر، سقف میزان خسارت پرداختی توسط بیمه برای افت قیمت خودرو در انواع تصادف را برای شما آوردهایم. واحد همه ارقام داخل جداول میلیون تومان است.
جدول سقف پرداخت خسارت در تصادفات جزئی توسط بیمه
جدول زیر میزان افت قیمت در خودروهای نامتعارف در تصادفات جزئی را نشان میدهد:
جدول سقف پرداخت خسارت در تصادفات متوسط توسط بیمه
جدول زیر میزان افت قیمت در خودروهای نامتعارف در تصادفات متوسط را نشان میدهد:
جدول سقف پرداخت خسارت در تصادفات شدید توسط بیمه
جدول زیر میزان افت قیمت در خودروهای نامتعارف در تصادفات شدید را نشان میدهد:
فرمول محاسبه افت قیمت خودرو تصادفی
بیمه مرکزی، فرمولی برای پرداخت خسارت افت قیمت خودرو طراحی کرده است که میتواند مبنای محاسبه افت قیمت خودرو قرار گیرد.
۴۰۰ / (ضریب سن × ضریب تصادف × ارزش وسیله نقلیه) = کسر قیمت
ضریب تصادف و ضریب سن در جداول زیر مشخص است:
جبران افت قیمت خودرو با بیمه بدنه و شخص ثالث
از دی ۱۴۰۳، خسارت افت قیمت خودرو تحت پوشش بیمه شخص ثالث قرار گرفته است، اما در صورتی که سقف تعهد مالی بیمهنامه راننده مقصر پایین باشد، بیمه قادر به پرداخت کامل خسارت نخواهد بود و راننده مقصر موظف است مابقی خسارت را شخصاً جبران کند. در چنین شرایطی لزوم خرید بیمه بدنه بیش از پیش احساس میشود، چرا که این بیمه میتواند بهعنوان مکمل، تمامی هزینههای اضافی مانند افت قیمت خودرو را جبران کند. با توجه به پوشش افت قیمت توسط بیمه شخص ثالث، حتی اگر شما مقصر تصادف باشید، در صورت داشتن بیمه بدنه، شرکت بیمه موظف به پرداخت خسارت به شماست.