مطابق قانون در بیمه شخص ثالث خسارت وارده به اشخاص در حوادث رانندگی، هیچ تفاوتی میان زن و مرد اعمال نمی شود. به این معنی که زن و مرد حق بیمه ای که پرداخت میکنند یکسان است و در هنگام وقوع حوادث رانندگی دیه کامل به هر دو آنها تعلق میگیرد.

دیه چیست؟

برای تلافی کردن خسارت هایی که به طور غیر عمد توسط یک فرد، بر جان فردی دیگر وارد می شود یا موجب فوت شخص می شود، مجازاتی به نام دیه در نظر گرفته شده است. دیه به کسانی که مجروح شده اند و یا وارثین فوت شده تعلق می گیرد. در ماده 448 قانون مجازات اسلامی آمده است که: «دیه مقدر، مال معینی است که در شرع مقدس، به سبب جنایت غیر عمدی بر نفس، عضو، یا منفعت، یا جنایت عمدی در مواردی که به هر جهتی قصاص ندارد، مقرر شده است.»

خسارت غیر عمد مانند تصادف یک فرد با ماشین، که به صدمه دیدن و یا فوت شخص شود، به حکم شرع مقادیر دیه مشخص می شود و مقصر حادثه باید این مبلغ را به شخص یا اشخاص زیان دیده و یا وارثان فوت شده، پرداخت کند.

در مواردی که جرم صورت گرفته به صورت عمدی باشد و مجازات قصاص هم به هر علتی شامل مجرم نشود، برای جبران خسارت وارده باید مبلغ دیه تعیین شده توسط قانون جزایی را، بپردازد. حتی زمانی که حکم قصاص توسط قانون به مجرم صادر شود اما خانواده متوفی و یا خود آسیب دیده به جای قصاص تقاضای دیه کنند، مجرم باید دیه تعیین شده را پرداخت کند.   

ارش چیست و ارتباط آن با دیه در چه مواردی است؟

ارش یکی از انواع دیه است که مجرم باید مبلغ آن را به آسیب دیده بپردازد. ولی مقدار آن از قبل در قانون جزایی تعیین نشده است. مثلا قطع دست معادل با نصف یک دیه کامل تعیین شده، اما قطع شدن یک رشته عصبی در دست ، در قانون مشخص نشده است و مجرم باید دیه ارش پرداخت کند. برای تعیین دقیق ارش در چنین مواردی نظریه کارشناسی پزشکی قانونی لازم است.

مطابق ماده 446 قانون مجازات اسلامی که در سال 92 به تصویب رسیده است، ارش همان دیه غیر عمد است که فقط مقدار آن در قانون مشخص نشده است. میزان ارش که مجرم باید آن را پرداخت کند در دادگاه مورد بررسی قرار می گیرد که با در نظر گرفتن چگونگی حادثه یا جنایت و با توجه به قانون پرداخت دیه، توسط کارشناسان اعلام می شود.   

تفاوت مهم ارش و دیه چیست؟

ارش و دیه همان مبلغی است که مجرم، ملزم به پرداخت آن است. اما تفاوت های مهمی نیز بین این دو مجازات وجود دارد که در ادامه به توضیح آنها می پردازیم:

نحوه تعیین مبلغ دیه، در ابتدای هر سال توسط رئیس قوه قضاییه و بر اساس نظر مقام معظم رهبری، اعلام میشود. در صورتی که مقدار مبلغ ارش در دادگاه  و با اعلام نظر کارشناسان مشخص می شود.

همچنین میزان ارش، ارتباط مستقیم به چگونگی جنایت و یا حادثه دارد که چه تاثیری بر سلامت آسیب دیده داشته است. میزان خسارت وارده ارش با در نظر گرفتن مبلغ دیه مقدر و با اعلام نظرات کارشناسی پزشکی قانونی تعیین می شود.

تفاوت دیگری که بین دیه و ارش وجود دارد، به موجب ماده 562 قانون مجازات اسلامی، مبلغ پرداختی ارش مانند پرداخت دیه، بین زن و مرد متفاوت نیست. به این معنی که میزان ارش جرمی که بر اعضا یک زن وارد شده، نباید بیشتر از دیه اعضای او باشد.

ارش نوعی دیه است که مبلغ دقیق آن با محاسبه دیه اعضای بدن مشخص می شود و مبلغ دیه از مبلغ ارش بیشتر است. مبلغ ارش توسط گزارشات کارشناس پزشکی قانونی و با محاسبه درصدی از دیه اعلام می شود.

ماههای حرام به چه ماههایی گفته می شود؟

4 ماه از ماههای سال قمری به عنوان ماههای حرام نامگذاری شده اند. سه ماه که پشت سر هم هستند به نام های ذیقعده، ذیحجه و محرم و ماه دیگر رجب نام دارد. در این 4 ماه به جز دفاع، هرگونه جنگی کنار گذاشته می شود و نرخ دیه نیز نسبت به سایر ماه ها بیشتر میشود. در دین اسلام هدف از این کار، ایجاد امنیت برای کسانی است که می خواهند به حج بروند و یا تجارت کنند و در نهایت بتوانند به سلامت به سرزمین خود باز گردند. نرخ دیه در سال 1403 اعلام شد. بر اساس قانون دیه کامل در ماههای حرام 400 میلیون بیشتر از ماه های معمولی در سال 1403 است. در جدول زیر ایام حرام، در ماه های شمسی مشخص شده است: